Od lat nie jest już tajemnicą, że Kowary, niewielkie miasteczko na Dolnym Śląsku jeszcze do niedawna było centrum polskiego wydobycia i przetwórstwa uranu. Najprawdopodobniej pierwsza radziecka bomba atomowa zdetonowana w 1949 roku została zbudowana przy użyciu kowarskiego uranu, którego wydobycie rozpoczęto tu dwa lata wcześniej.
W Kowarach znajdują się udostępnione do zwiedzania sztolnie (Liczyrzepa i Podgórze) w których wydobywano rudę uranu. Jednak najważniejszą częścią przedsięwzięcia był zespół niepozornych budynków znajdujących się tuż poniżej drogi z Kowar do Kamiennej Góry. Po zakończeniu II wojny światowej przywożono tutaj urobek z pobliskich kopalni. Tutaj był sortowany i ładowany do pociągów jadących do Związku Radzieckiego.
Około 10 lat później powstała całkowicie polska linia technologiczna do wzbogacania uranu. Całkowicie Polska, ponieważ władze ZSRR nie były chętne aby dzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem w tym zakresie. W tym czasie w Kowarach produkowano uranowe pręty paliwowe. Większość z nich trafiała do Związku Radzieckiego.
Z badań przeprowadzonych niedawno przez międzynarodowych ekspertów d/s energii atomowej wynika, że znajdujące się tu instalacje nadal są technicznie sprawne. Po zaprzestaniu działalności, na początku lat 90 tych XX wieku w zakładzie zjawiła się delegacja z Iraku. Złozono propozycję odkupienia linii technologicznej lub jej planów, cena nie grała roli. Do transakcji nie doszło.
Zwiedzanie :
Obiekt nieudostępniony do zwiedzania.
Zakład o charakterze przemysłowo-badawczym. Chroniony, pod kontrolą radiologiczną.
Jak trafić ?
Zakłady Przemysłowe R-1 znajdują się w górnej częsci Kowar. Na terenie zakładu mieściła się nieistniejąca obecnie stacja kolejowa Kowary Górne na linii 308. Mozna tu dotrzeć pieszo nieczynnymi torami kolejowymi z Kowar lub dojechac samochodem skręcając w dół z drogi 367 Kowary – Kamienna Góra. Podaj swoją lokalizację i wyznacz trase do tego miejsca >>>
Zdjęcia archiwalne i historia obiektu >>>
Inne ciekawe miejsca w Kowarach >>>
Obiekty nieudostepnione do zwiedzania >>>
[mappress mapid=”130″]
Widok z ulicy Wiejskiej w górnej częsci Kowar
Zbliżenie od ul. Wiejskiej
Portiernia przy głównej bramie wjazdowej
Portiernia
Zakład widoczny za ogrodzeniem. Na pierwszym planie tory w okolicy nieistniejącego przystanku kolejowego Kowary Górne
Budynki tuż za główną bramą
Górna część zakładu
Górna część zakładu
Górna część zakładu
Górna część zakładu
Tablice ostrzegawcze. Górna część zakładu
Brama do pomieszczenia obok ogrodzonej wiaty, górna część zakładu
Górna część zakładu
Tablica ostrzegawcza na jednej z bram w górnej części zakładu
Budynek w górnej części widoczny z kładki nad torami
Fragment napisu propagandowego na kładce nad torami
Widok na Karkonosze z kładki
Dolna część zakładu
